دستگاه میلینگ دندانسازی

دستگاه میلینگ دندانسازی چیست؟

به جرات میتوان گفت کمتر شیء یا قطعه ای در دنیای امروز بواسطه دست ساخته میشود، جاییکه ماشین آلات پیچیده هم بتدریج جای خود را به رباتها و ماشین آلات با محورهای بالاتر و کنترلر های پیشرفته میدهند.

علوم پزشکی و بویژه دندانپزشکی هم از این قاعده مستثنی نیستند. دستگاه میلینگ دندانسازی 4 و 5 محوره (4 & 5 Axis Dental Milling Machines) نقش مهم و تاثیرگذاری در ساخت روکشها و ایمپلنتهای دندانی ایفا میکنند بطوریکه ساخت روکشهای دندانی با کیفیت بالا و دقت میکرونی دیگر با روشهای سنتی حتی با صرف زمان زیاد هم، امکان پذیر نیست.

دستگاه میلینگ دندانسازی امروزه با سایزهای بسیار کوچک با قابلیت استفاده در لابراتوار (in lab) و مطب یا کلینیک دندانپزشکی (clinical)  با فشردن تنها یک دکمه قابلیت تراش دندان با دقت چند میکرومتر با تمام جزییات را تنها در عرض چند دقیقه دارد. استفاده از این دستگاهها زمانی ارزشمند تر میشود که پروسه تولید این دستگاهها با کمترین نیاز به نیروی انسانی (نفر/ساعت)و مقرون به صرفه ترین حالت ممکن به لحاظ متریال صورت میگیرد.

با توجه به واقعیتهای موجود به سادگی میتوان نتیجه گرفت با استفاده از میلینگ های دندانسازی علاوه بر بهره مند شدن از مزایایی مانند تنوع متریال (سرامیک، پلیمر، متال، سافت متال) مورد استفاده در دنتال، مزایایی نظیر سرعت، دقت، کیفیت و هزینه باعث پیشی گرفتن این سیستم از روشهای سنتی و قدیمی میشود.

انواع میلینگ دندانسازی

دستگاه میلینگ دنتال را فارغ از معیارهایی مانند سایز، ظاهر و کاور، برند، قیمت، لابراتواری یا کلینیکی، دارا بودن یا نبودن صفحه نمایش لمسی و … میتوان از دیدگاههای اساسی تر و فنی تری هم دسته بندی کرد که به اهم موارد آن اشاره میگردد:

میلینگها از دید تعداد محور

• میلینگ های 4 محوره
• میلیتک های 5 محوره

میلینگ های 4 محوره اغلب برای تراش کاستوم اباتمنت (پریمیل اباتمنت premill abutment)  و بلوکهای گلس سرامیک در حالت تر (با استفاده از انواع روغنهای حلال در آب به عنوان روان کننده و خنک کننده) مورد استفاده قرار میگیرند.

گرچه در موارد محدودی هم برای تراش بلوک های زیرکونیوم در حالت خشک استفاده میشود. میلینگ های معمولا سه محور خطی X و Y و Z را برابر با میلینگ های 5 محوره دارند فقط از محور های گردشی محور  A(محور چرخشی 360 درجه) را دارا هستند و محور B را ندارند.

میلینگها از دید توان و قدرت

• میلینگهای کوچک
• نیمه صنعتی
• سنگین(صنعتی)

انتخاب دستگاه میلینگ از دید توان دستگاه مهمترین و اساسی ترین فاکتور گزینش دستگاه است. برای اتنخاب صحیح از این دید باید ارکان یک دستگاه را شناخت. ارکان اساسی دستگاه عبارتند از

۱. شاسی دستگاه میلینگ

بهتر است شاسی یک دستگاه میلینگ دندانسازی از جنس چدن ریخته گری شده و آلومینیوم آلیاژی باشد که هرچه اتصالات شاسی با پیچ و مهره کمتر به هم صورت گرفته باشد استحکام و صلبیت بیشتری دارد و مخصوصا در تراش فلز لرزش کمتری ایجاد میکند. البته در مواردی از سنگ گرانیت هم به عنوان شاسی استفاده شده است که کمترین تغییرات ابعادی را در تغییرات دمایی دارد.

۲. توان اسپیندل و نحوه خنک کاری میلینگ

توان اسپیندل هر چه بالاتر باشد عمر بیشتری دارد وکمتر اسیب پذیر می باشد مخصوصا اینکه در دنتال دور اسپیندل بالاست و خنک کاری نکته مهمی است. خنک کاری در اسپیندل های میلینگ دندانسازی با توان بالا با مایع خنک کننده که معمولا ضدیخ می باشد صورت میگیرد اما در اسپیندل های با توان کمتر از 1000 وات خنک کاری با گردش هوای خشک و بدون رطوبت صورت میگیرد که فراهم اوردن این شرایط هزینه بردار تر است.

۳.موتور های محورها در میلینگ

موتور محور های میلینگ دنتال که معمولا به موتور های با حافظه (انکودر دار) اعم از

• سرو موتور 
• سرو استپ 

و بدون حافظه اعم از استپ موتور تقسیم میشوند.

مشخصا سرو موتور و سرو استپ به عنوان موتور محور حافظه دار دارای قابلیت اطمینان بیشتر و رزولوشن بهتری هستند و از آنجاییکه در تمام طول مسیر حرکتی خود اطلاعات حرکت میکرومتری را در اختیار کنترل قرار میدهند، کنترل و اطمینان بیشتری روی این نوع موتورها نسبت به موتور های open loop وجود دارد.)

۴.گیربکس ها و بالسکرو ها در میلینگ ها

گیربکس و بالسکرو و واگن ها نیز جزو ارکان مکانیکی یک دستگاه میلینگ بشمار میروند. فاکتور بک لش (BACKLASH) در گیربکسها یا بعبارتی لقی گیربکس و کیفیت گیربکس در بروز لقی با گذر زمان میتواند روی کیفیت نهایی کار تاثیر بگذارد.

از این روی در اغلب دستگاه های میلینگ به روز از گیربکسهای هارمونیک به جای گیربکسهای خورشیدی استفاده میگردد. همچنین جنس آلیاژ بکار رفته در ریل و بالسکرو و کیفیت ساچمه های واگنها با توجه به اینکه این دستگاهها در معرض گرد وخاک ناشی از زیرکونیوم در دستگاه میلینگ زیرکونیا هستند، اهمیت زیادی دارد.)

۵. کنترلر و ادوات برقی دستگاه

کنترلر ها در سالهای اخیر پیشرفت بسیار زیادی کرده اند. امروزه کنترلرها در صافی سطح کار خروجی و همچنین افزایش عمر قطعات مکانیکی در نحوه پیمایش مسیر حرکت نقش بسزایی دارند.

از طرفی استقلال سیستم کنترلر با اینورتر اسپیندل و همچنین درایور موتور ها باید حفظ گردد. در برخی دستگاه های میلینگ برای صرفه جویی در هزینه و کاهش فضا، کنترلر و اینور تر و درایور موتور ها و همچنین ورودی سنسور ها به مدار کنترلر متصل میگردد که در صورت بروز مشکل بسیار جزیی حتی در ورودی سنسورها هم باعث اختلال در کل سیستم دستگاه میگردد و تعویض برد کنترلر در این شرایط برای مصرف کننده بسیار هزینه بردار خواهد بود. در حالیکه در سیستم تفکیک شده فقط بخشی که مشکل دارد تعویض یا معادل سازی می شود.

دستگاه میلینگ از دید نحوه تراش

• میلینگ تر Wet
• میلینگ خشک Dry

دسته بندی میلینگها از دیدگاه تراش تر یا خشک عمدتا به متریال مورد تراش یا خروجی مد نظر مصرف کننده مربوط میشود.

برای مثال برای خروجی گلس سرامیک یا تیتانیوم (پریمیل اباتمنت premill abutment) حتما باید از دستگاه میلینگ wet یا تر تراش استفاده شود. اما برای تراش زیرکونیوم یا وکس یا انواع پلیمر تراش در حالت dry یا خشک ایده آل است.

گرچه به دلیل ایجاد گرد زیرکونیوم و تاثیر آن بر سلامت اپراتور و آلایندگی محیط اطراف اکنون شرکتهای تولید کننده میلینگ و متریال در حال تحقیق بر روی روشهایی برای تراش زیرکونیوم در حالت تر هم هستند. مزیت این روش عدم استفاده وکیوم می باشد که نه تنها بازده 100% ندارد بلکه هزینه نگهداری بالایی هم دارد.

میلینگها از دید کشور و شرکت سازنده

• برند غیر بومی
• برند بومی

شرکت های بسیاری در دنیا سازنده دستگاه میلینگ هستند چه غربی و چه شرقی. اما یک دستگاه میلینگ هر قدر هم از المانهای با کیفیت ساخته شده باشد و استاندارد هم که باشد، به دلیل مصرفی بودن برخی قطعات  دچار چالش و خرابی میشود. اینجاست که در دسترس بودن سازنده و انبار قطعات یدکی میتواند نجات بخش و حیاتی باشد.

از این رو میلینگ بومی با کیفیت مناسب میتواند از منظر مواردی که ذیلا اشاره میگردد غنیمتی برای مصرف کننده بشمار رود:

• گارانتی و خدمات پس از فروش به موقع
• به روز رسانی دستگاه
• قیمت مناسب
• استفاده از خدمات آموزشی بهتر

لازم به ذکر است که میلینگ های شرکت بنیان مکاترونیک ایرانیان ساخت خود شرکت بنیان در تبریز است و تمامی خدمات گارانتی و آموزش و پشتیبانی رو به خریداران میلینگ های بنیان مکاترونیک ایرانیان شامل میشود

در انتخاب دستگاه میلینگ دندانسازی  هم فاکتورهایی وجود دارد که در ادامه مطلب به آن میپردازیم. مهمترین نکات در انتخاب میلینگ عبارتند از :

• لابراتواری یا مطبی
• تیراژ کار مورد نیاز
• نوع و جنس متریال خروجی
• آلایندگی محیط (گرد و بو)
• صدا و نویز دستگاه
• اپراتوری ساده و عدم پیچیدگی نرم افزار